«Ένα διήγημα …μια ανάσα» στο Τρίτο
Μαρσέλ Προύστ «Ο Αδιάφορος» και άλλα κείμενα
Κυριακή, 24 Σεπτεμβρίου 16.30
Την Κυριακή 24 Σεπτεμβρίου, στις 16.30 στην εκπομπή «Ένα διήγημα μια ανάσα» του Τρίτου Προγράμματος, θα παρουσιαστούν αποσπάσματα από τη συλλογή «Ο Αδιάφορος και άλλα κείμενα» του Μαρσέλ Προύστ (εκδόσεις Πατάκη).
“Ο Αδιάφορος και άλλα κείμενα” του Μαρσέλ Προυστ είναι μία συλλογή διηγημάτων που δημοσιεύθηκαν σε λογοτεχνικές επιθεωρήσεις την τριετία 1893-1896, όταν ο μεγάλος Γάλλος συγγραφέας είχε μόλις κλείσει τα 20 του χρόνια. Δεν πρόκειται, όμως μόνο για νεανικά σκιρτήματα, αλλά για αναζητήσεις που θα διατρέξουν, στα επόμενα χρόνια, το μεγάλο έργο του “Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο”.
Ο “Αδιάφορος”, πρώτο και μεγαλύτερο κείμενο αυτής της συλλογής, είναι μία ιστορία που εκτυλίσσεται στο κοσμικό Παρίσι, στα τέλη του 19ου αιώνα. Η Μαντλέν ντε Γκουβρ, μία όμορφη και μορφωμένη χήρα, ερωτεύεται τον Λεπρέ, δίχως ανταπόκριση. Η σχέση αυτών των δύο ανθρώπων έρχεται να αποτυπώσει την πορεία ενός έρωτα μέσα από τα εμπόδια που συναντά. Το διήγημα αυτό προαναγγέλλει όσα θα διαβάσουμε αναλυτικότερα στο “Ένας έρωτας του Σουάν”, δηλαδή τη ζήλεια, την άρνηση, τον πόνο, την εξιδανίκευση του προσώπου που αγαπάς, τον φετιχισμό, τα ψέματα και τις εξομολογήσεις.
Παρουσίαση – επιμέλεια παραγωγής : ΟλύναΞενοπούλου
Τεχνική επεξεργασία ήχου: Κατερίνα Λιοντή
O Mαρσέλ Προυστ (Bαλαντέν-Λουί-Zωρζ-Eζέν-Mαρσέλ) γεννήθηκε στην εξοχή του Οτέιγ, κοντά στο Παρίσι, το 1871. Σπούδασε νομικά, πολιτικές επιστήμες και φιλοσοφία. Γόνος πλούσιας, αστικής οικογένειας, δεν άργησε να βρεθεί στο περιβάλλον της υψηλής κοινωνίας της πρωτεύουσας και άρχισε να δημοσιεύει άρθρα κοσμικού περιεχομένου σε διάφορα έντυπα. Εργάστηκε για ένα διάστημα σε βιβλιοθήκη, ώσπου ανακάλυψε την κλίση του στη λογοτεχνία, στην οποία αφοσιώθηκε ολοκληρωτικά, για να καταλήξει τελικά σε πλήρη σχεδόν απομόνωση από τον έξω κόσμο: κοιμόταν την ημέρα και έγραφε τη νύχτα σε ένα δωμάτιο επενδυμένο με φελλό. Ανάμεσα στο 1895 και στο 1899 ασχολήθηκε με ένα μυθιστόρημα που έμεινε ημιτελές και εκδόθηκε μετά τον θάνατό του, το 1952, με τον τίτλο “Ζαν Σαντέιγ”. Έγραψε ποιήματα, σύντομα αφηγήματα, άρθρα και μεταφράσεις.
Ορισμένα από τα αφηγήματα αυτά δημοσιεύτηκαν το 1896 στον τόμο “Τέρψεις και ημέρες” .Η χλιαρή τους υποδοχή από το κοινό, τον έκαναν να εγκαταλείψει το μυθιστόρημά του “Ζαν Σαντέιγ”, ώσπου, γύρω στο 1907, καταπιάστηκε με τον πολύτομο μυθιστορηματικό κύκλο “Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο”. Ο πρώτος τόμος του κύκλου, “Από τη μεριά του Σουάν”, που οι εκδότες τον απέρριπταν ο ένας μετά τον άλλον, εκδόθηκε με έξοδα του συγγραφέα το 1913. Ακολούθησαν οι τόμοι “Στον ίσκιο των ανθισμένων κοριτσιών”, ο οποίος του χάρισε το βραβείο Γκονκούρ και τη φήμη, το 1918, “Η μεριά του Γκερμάντ”, σε δύο τόμους, 1920 και 1921, και “Σόδομα και Γόμορρα”, επίσης σε δύο τόμους, 1921 και 1922. Aσθματικός από μικρός, ο Προυστ πεθαίνει από πνευμονία το 1922.
Οι τρεις τελευταίοι τόμοι, αν και ολοκληρωμένοι, κυκλοφόρησαν μετά τον θάνατό του, με την επιμέλεια του αδελφού του Ρομπέρ: “Η φυλακισμένη”, 1923, “Η δραπέτις/Η εξαφάνιση της Αλμπερτίν”, 1925 και “Ο ξανακερδισμένος χρόνος”, 1927. Το 1927 κυκλοφόρησαν τα “Χρονικά”, ένας τόμος με δημοσιευμένα άρθρα του.
Μετά το θάνατό του, ο Προυστ πήρε γρήγορα τη θέση του ως ένας από τους σημαντικότερους μυθιστοριογράφους του εικοστού αιώνα κι ένας από τους πιο σημαντικούς κριτικούς της εποχής του. Το έργο του προκάλεσε έναν πολύ μεγάλο αριθμό από αναλυτικές εργασίες και συνθετικές μελέτες και επηρέασε συγγραφείς όπως οι Τζέιμς Τζόις, Βιρτζίνια Γουλφ, Κλοντ Σιμόν, κ.ά.
