Από το 2019 έως σήμερα, ακόμη και μεσούσης της πανδημίας, στη Λ.Αμερική σημειώνονται σημαντικές κοινωνικές αναταράξεις, που φτάνουν τις εκρήξεις και σε ορισμένες περιπτώσεις τις πολιτικές ανακατατάξεις. Τελευταία σχετική εξέλιξη οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις που συμβαίνουν από το Μάρτιο στην Κολομβία και οι οποίες συχνά καταλήγουν σε βίαια επεισόδια με νεκρούς και τραυματίες, ενώ μαζικές διαδηλώσεις οργανώνονται αυτή την περίοδο και κατά του Μπολσονάρο. Ωστόσο, ακόμη μεγαλύτερης σημασίας είναι η συνταγματική αλλαγή που διαδραματίζεται αυτή την περίοδο στη Χιλή –η πρώτη μετά την λήξη της δικτατορίας Πινοσέτ πριν 30 χρόνια- μετά κινητοποιήσεις δύο ετών. Επίσης, τα τελευταία χρόνια έχουν συμβεί πολιτικές ανακατατάξεις στο Μεξικό, την Αργεντινή, την Ουρουγουάη, τον Ισημερινό, τη Βολιβία και εξελίξεις, που προοιωνίζονται ενδεχόμενες ανατροπές, υπάρχουν στη Βραζιλία και το Περού, η δε κατάσταση στη Βενεζουέλα δεν μπορεί να θεωρηθεί ως οριστικοποιημένη.
Μια εποπτεία του συνόλου της Ν.Αμερικής δείχνει το εκκρεμές της ιστορίας να κινείται πάλι προς τα αριστερά στις περισσότερες χώρες της, αν και δε λείπουν οι εξαιρέσεις, όπου στην εξουσία έχουν ανέβη δεξιές κυβερνήσεις και συντηρητικοί Πρόεδροι. Οι δε επιπτώσεις της πανδημίας, όπως και συμβαίνει και σε άλλες περιοχές της Γης με οξυμένα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα, μπορεί να γίνει καταλύτης σημαντικών μεταλλαγών.
Τα ζητήματα αυτά αποτέλεσαν το αντικείμενο συζήτησης στο α’ μέρος της εκπομπής, με καλεσμένη τη Μαρία Δαμηλάκου, Επικ. Καθηγήτρια ιστορίας της αμερικανικής ηπείρου στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Η ίδια είναι συγγραφέας των έργων «Έλληνες μετανάστες στην Αργεντινή: διαδικασίες συγκρότησης και μετασχηματισμοί μιας μεταναστευτικής κοινότητας, 1900-1970» και «Ιστορία της Λατινικής Αμερικής από το τέλος της αποικιοκρατίας μέχρι σήμερα».
Στο β΄ μέρος η εκπομπή ασχολήθηκε με τις τάσεις που διαγράφονται για την πορεία του τουρισμού στην Ελλάδα και διεθνώς, τόσο βραχυπρόθεσμα, σε ό,τι αφορά τη φετινή σεζόν και εκείνη του 2022, όσο και πιο μακροπρόθεσμα.
Από τα μέχρι τώρα στοιχεία π.χ. της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ταξιδίων, το 56% των Ευρωπαίων εκδηλώνουν την πρόθεση να ταξιδέψουν σε άλλη χώρα φέτος το καλοκαίρι και η μεγάλη πλειοψηφία αυτών επιλέγει να ταξιδέψει σε κράτος της ευρωπαϊκής ηπείρου. Επίσης, περισσότεροι από το 50% των ερωτηθέντων θα μετακινηθούν αεροπορικώς φέτος για διακοπές, ενώ το 36% διαλέγει να μετακινηθεί με αυτοκίνητο. Στην κορυφή των δημοφιλέστερων τουριστικών προορισμών βρίσκεται η Ισπανία με το 10,4% των Ευρωπαίων να την επιλέγουν για τις θερινές τους διακοπές. Ακολουθούν στη δεύτερη θέση με 9% των προτιμήσεων η Ιταλία, στην τρίτη θέση με 7% η Γαλλία, στην τέταρτη θέση η Ελλάδα με 6,2% και στην πέμπτη η Γερμανία με 5,2% (για τους Βρετανούς κορυφαίος προορισμός αναδεικνύεται η Πορτογαλία λόγω των μέτρων της κυβέρνησης Τζόνσον για την επιβολή καραντίνας σε όσους δεν θα επιστρέφουν από πράσινες περιοχές). Αντιθέτως, οι Αμερικανοί αναμένεται να ταξιδέψουν εφέτος το καλοκαίρι κυρίως εντός αμερικανικής επικράτειας. Για τους δε Αμερικανούς που θα ταξιδέψουν στο εξωτερικό για θερινές διακοπές, οι κορυφαίοι προορισμοί είναι κατά σειρά οι η Ιταλία, το Μεξικό, η Γαλλία, οι Μπαχάμες, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ελλάδα, ο Καναδάς, η Ισπανία και η Ιρλανδία, σύμφωνα με το διεθνές δίκτυο τουριστικών κρατήσεων Virtuoso.
Επίσης, σημαντικό ρόλο για τον ενδοευρωπαϊκό τουρισμό αναμένεται να παίξει το Ευρωπαϊκό Ψηφιακό Πιστοποιητικό Covid-19, που παρουσιάστηκε πριν λίγες μέρες στην Αθήνα από τον πρωθυπουργό Κ. Μητσοτάκη και τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σ.Μισέλ. Έτσι, βοηθούντων των εμβολιασμών και με την τουριστική σεζόν να έχει ανοίξει εδώ και 2 εβδομάδες, τα στοιχεία παρουσιάζουν μια σχετική βελτίωση. Ωστόσο, οι προβλέψεις προσγειώνουν σε ποσοστά 40%-50% συγκριτικά με την κίνηση που είχε η Ελλάδα το 2019, αν και ακόμη μια σειρά από υγειονομικές και άλλες κοινωνικοοικονομικές παράμετροι επηρεάζουν το τι θα συμβεί το φετινό τουριστικό καλοκαίρι για την Ελλάδα και τις υπόλοιπες χώρες της Μεσογείου,
Από την άλλη, οι μεταβολές συνηθειών, η επίγνωση κινδύνων και οι αλλαγές ιεραρχήσεων που δημιούργησε η πανδημία θα είναι κάτι περαστικό και θα αλλάξουν τα δεδομένα στον τουρισμό και τα ταξίδια μόνο για περιορισμένο διάστημα ή θα υπάρξει ένα μονιμότερο αποτύπωμα και στην μετα-Covid εποχή ; Π.χ. μεγα-γεγονότα, όπως οι Ολυμπιακοί Αγώνες, που ακόμη υπάρχει περίπτωση να αναβληθούν για 2η χρονιά ή να οργανωθούν οριακά, άλλες παγκόσμιες πολυάνθρωπες συναντήσεις, συχνά διεθνή συνέδρια κλπ. μπορεί να υποστούν αλλαγές διαρκείας ; Και εν τέλει, πέραν των επιτακτικών αναγκών για την επιβίωση του ελληνικού τουριστικού τομέα για φέτος και τα επόμενα 1-2 χρόνια, η κρίση που δημιουργεί η πανδημία είναι ένας -επιπλέον- λόγος για επανεξέταση του ελληνικού τουρισμού; Υπάρχουν συγκεκριμένες πολιτικές οι οποίες πρέπει να αναπτυχθούν σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, καθώς και αναπροσαρμοσμένη χρήση των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ που θα κατευθυνθούν σ’ αυτό τον τομέα τα επόμενα χρόνια ;
Απαντήσεις στα προαναφερόμενα ζητήματα αναζητήθηκαν με προσκεκλημένο τον Πάρη Τσάρτα, καθηγητή Τουριστικής Ανάπτυξης στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο και πρώην πρύτανη του Πανεπιστημίου του Αιγαίου.
Σύνταξη-παρουσίαση : Πολυδεύκης Παπαδόπουλος