H εκτροπή ενός πολιτικού αεροσκάφους στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας και η σύλληψη στο αεροδρόμιο του Μινσκ δύο επιβατών του είναι γεγονός που προκαλεί την ευαισθησία για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την κρατική αυθαιρεσία. Επίσης, στην εποχή μας προβάλλεται άμεσα και εμφατικά από τα ΜΜΕ. Ωστόσο, πέραν της συγκεκριμένης πράξης, η Λευκορωσία ήταν ήδη μια περιθωριοποιημένη, φτωχή χώρα της Ευρώπης, με περιορισμένες σχέσεις με όλους τους ευρωπαϊκούς θεσμούς (π.χ. δεν είναι μέλος καν του Συμβουλίου της Ευρώπης). Επομένως τίθεται το ερώτημα πόσο σοβαρή μπορεί να είναι επί της ουσίας μια κρίση στις σχέσεις της ΕΕ με τη Λευκορωσία και ποιο αποτέλεσμα να έχει; Ακόμη, δεν είναι εύκολα κατανοητό πως ακόμη κι ένα καθεστώς αυταρχικό όπως της Λευκορωσίας και μια προσωπικότητα βίαιη, όπως ο Λουτσένκο, θα προέβαιναν σε μια τέτοια πράξη και θα δημιουργούσαν διεθνείς αντιδράσεις αυτού του μεγέθους, με σκοπό τη σύλληψη δύο αντικαθεστωτικών. Ποια είναι η ανάλυση που μπορεί να γίνει γι’ αυτά τα περιστατικά, πέραν των οφθαλμοφανών, ως που θα φτάσουν οι αντιδράσεις και κυρώσεις της ΕΕ, αλλά και κατά πόσον το κύριο διακύβευμα είναι -σε τελική ανάλυση- οι σχέσεις της Δύσης με τη Ρωσία, η οποία αποτελεί τον κύριο σύμμαχο και εταίρο της Λευκορωσίας;
Τα θέματα αυτά αναπτύχθηκαν στο α’ μέρος της εκπομπής, με τα σχετικά ερωτήματα να τίθενται στον καλεσμένο Κωσταντίνο Φίλη, διευθυντή ερευνών του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων και ειδικό στα ρωσικά ζητήματα.
Στο β’ μέρος η εκπομπή ασχολήθηκε με ένα θέμα που σχετίζεται με το προηγούμενο, μια και αφορά την ενεργειακή σχέση της Ευρώπης με τη Ρωσία. Αφορμή στάθηκε η απόφαση πριν λίγες μέρες του αμερικανού προέδρου Μπάιντεν να άρει τις κυρώσεις σε βάρος της ρωσογερμανικής εταιρείας που κατασκευάζει τον αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου Nord Stream 2. Ποιοί είναι οι λόγοι της μεταστροφής των Αμερικανών, μια και επίσημη θέση των ΗΠΑ παραμένει ότι ο αγωγός δεν είναι απαραίτητος για τον ενεργειακό εφοδιασμό της Ευρώπης, τη στιγμή που αυξάνει την εξάρτησή της από τη Ρωσία. Επίσης, πως συνδέονται οι γενικότερες σχέσεις των ΗΠΑ/ΕΕ-Ρωσίας με η αποπεράτωση του Nord Stream 2, στη δημιουργία του οποίου μετέχουν η ρωσική Gazprom, καθώς και πέντε μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρείες ενέργειας (οι γερμανικές Uniper και Wintershall, η γαλλική Engie, η αυστριακή OMV και η βρετανοολλανδική Shell). Τέλος, ποιά είναι η γενικότερη εικόνα για τον εφοδιασμό της Ευρώπης σε φυσικό αέριο, από την άποψη των κυριότερων προμηθευτών, των βασικότερων αγωγών, του αυξανόμενου ρόλου του υγροποιημένου φυσικού αερίου και τέλος των γεωπολιτικών και εμπορικών συμφερόντων της Ρωσίας και των ΗΠΑ.
Για τα ζητήματα αυτά ρωτήθηκε ο Μιχάλης Μαθιουλάκης, ακαδημαϊκός διευθυντής του Ελληνικού Ενεργειακού Φόρουμ και Αναλυτής Στρατηγικών Ενέργειας στο ΠΑΜΑΚ και το ΕΛΙΑΜΕΠ.
Σύνταξη-παρουσίαση : Πολυδεύκης Παπαδόπουλος
