«Αιγαίο, η θάλασσα της προσφυγιάς»
Στην προσφυγιά των Ελλήνων Αιγαιοπελαγιτών κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου και τη διαβίωσή τους σε στρατόπεδα προσφύγων στη Μέση Ανατολή και την Αφρική, είναι αφιερωμένη η εκπομπή «Αφύλαχτη Διάβαση», που μεταδίδεται το Σάββατο 26 Αυγούστου 2017 και ώρα 12:00 από το Πρώτο Πρόγραμμα.
Το μεγάλο προσφυγικό ρεύμα προήλθε κυρίως από νησιωτικούς πληθυσμούς και από τα πιο κοντινά στην Τουρκία, ελληνικά νησιά. Οι πρόσφυγες διέσχιζαν τους θαλάσσιους δρόμους με βάρκες, κάτω από εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες. Όσοι από τους πρόσφυγες ήταν σε ηλικία που μπορούσαν να έχουν συμμετοχή στον πόλεμο, στρατολογήθηκαν στις συμμαχικές δυνάμεις και στον ελληνικό στρατό της Μέσης Ανατολής.
Καλεσμένος στο στούντιο του Πρώτου Προγράμματος, ο δημοσιογράφος της ΕΡΤ και απόγονος προσφυγικής οικογένειας της συγκεκριμένης περιόδου, Νάσος Μπράτσος, ο οποίος πραγματοποίησε πολύμηνη πρωτότυπη έρευνα που δημοσιεύθηκε σε θεματικούς κύκλους από τον ιστότοπο της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης.
Στο ραδιοφωνικό στούντιο της ΕΡΤ και η πρόσφυγας Μάρω Σμυρνιωτοπούλου-Λιακασταύρου, η οποία αφηγείται στους ακροατές τη δική της διαδρομή από το Πυθαγόρειο της Σάμου μέχρι το Νουσεϊράτ (Παλαιστίνη). Επίσης, ακούγονται -σε πρώτη ραδιοφωνική μετάδοση- αποσπάσματα από τη συνέντευξη της Ελευθερίας Πορτέλλου-Φράγκου και το προσφυγικό ταξίδι της από την Ικαρία στην Αιθιοπία.
Ακόμα, οι ακροατές του Πρώτου Προγράμματος έχουν την ευκαιρία να ακούσουν την αποκλειστική συνέντευξη στην ΕΡΤ του Τούρκου σκηνοθέτη Ταχσίν Ισμπιλέν, δημιουργού του ντοκιμαντέρ «Αsya Minor Yeniden» («Μικρά Ασία ξανά»), στο οποίο καταγράφει μαρτυρίες Ελλήνων προσφύγων κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής αλλά και Τούρκων επιζώντων που υποδέχθηκαν τους πρόσφυγες του πολέμου.
Κατά τη διάρκεια της εκπομπής ακούγονται μουσικά θέματα που παίζει ειδικά για την εκπομπή με το σάζι του, ο Τούρκος μουσικός και μελετητής Αλί Φουάτ Αϊντίν.
Έρευνα-παρουσίαση: Θωμάς Σίδερης.