Κυριακή, 15 Οκτωβρίου: 173 χρόνια από τη γέννηση του Φρίντριχ Νίτσε
Την Κυριακή 15 Oκτωβρίου 2017, στις 16.30 στο πλαίσιο της εκπομπής Ένα διήγημα …μια ανάσα» του Τρίτου Προγράμματος, θα παρουσιαστούν αποσπάσματα από τα έργα του Φρίντριχ Νίτσε : Η Γέννηση της Τραγωδίας ή Ελληνισμός και Απαισιοδοξία σε μετάφραση Χρήστου Μαρσέλλου (Βιβλιοπωλείον της Εστίας) και Κείμενα για την Ελλάδα (σε μετάφραση Ζήση Σαρίκα, εκδόσεις Πανοπτικόν).Ο Γερμανός φιλόσοφος γεννήθηκε στις 15 Οκτωβρίου του 1844.
Η Γέννηση της Τραγωδίας ή Ελληνισμός και Απαισιοδοξία
Μέσα από μια πρωτότυπη ανάλυση της αρχαίας τραγωδίας περιγράφει μια στάση ζωής χαρακτηριστική της νεωτερικότητας: το «τραγικό αίσθημα της ζωής», σύμφωνα με το οποίο μόνον η ζωή δίνει νόημα στον κόσμο, αλλά η ίδια η ζωή δεν έχει κανένα νόημα.
Κατά τον Νίτσε, αυτό το αίσθημα εκφράζεται κατ’ εξοχήν μέσα από τη μουσική. Γι’ αυτό τον λόγο, η «Γέννηση της τραγωδίας» επηρέασε καθοριστικά τις αισθητικές αντιλήψεις από την εποχή της μέχρι σήμερα.
Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Κείμενα για την Ελλάδα
Έξι κείμενα του Φρήντριχ Νίτσε από την περίοδο της πρώτης δημιουργικής νεότητάς του που είναι γνωστή ως “περίοδος της Βασιλείας” (1870-1873). Τα κείμενα αυτά παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον επειδή αφενός διαφωτίζουν τη διαδικασία γένεσης του πρώτου μεγάλου έργου του φιλόσοφου, της “Γέννησης της Τραγωδίας” (1872) και αφετέρου περιέχουν, εν σπέρματι, κάποιες ιδέες που θα διατρέξουν όλο το μήκος του μεταγενέστερου έργου του. (Για παράδειγμα, τα κείμενα “Το κράτος στους Έλληνες” και “Ο αγών στον Όμηρο” περιέχουν στοιχεία που συναντώνται σε πληρέστερη ανάπτυξη στη “Γενεαλογία της ηθικής”). […] (Από την έκδοση)
Ο Φρήντριχ Νίτσε γεννήθηκε στις στο Ρέκεν, κοντά στη Λειψία. Σε ηλικία πέντε ετών έχασε τον πατέρα του, προτεστάντη πάστορα. Έπειτα από λαμπρές σπουδές κλασικής φιλολογίας στη Βόννη και στη Λειψία, έγινε, σε ηλικία εικοσιπέντε ετών, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βασιλείας. Εκείνη την εποχή γνώρισε το έργο του φιλόσοφου Σοπενάουερ και συνδέθηκε φιλικά με τον μουσικοσυνθέτη Ρίχαρντ Βάγκνερ. Πολύ σύντομα ο Νίτσε θα χαράξει το δικό του δρόμο. Παραιτείται από τη θέση του στο Πανεπιστήμιο, απομακρύνεται από τις θεωρίες του Σοπενάουερ και διακόπτει τη σχέση του με τον Βάγκνερ. Ζώντας περιπλανώμενη ζωή, σε μικρές πανσιόν της Ελβετίας, της Ιταλίας και της νότιας Γαλλίας, αφοσιώνεται στην κριτική της μεταφυσικής, της ηθικής, της θρησκείας και των άλλων πλευρών του δυτικού πολιτισμού γράφοντας ασταμάτητα. Έργα του η “Γέννηση της τραγωδίας” (1872), οι “Παράκαιροι στοχασμοί” (1873-1876), το “Ανθρώπινο, υπερβολικά ανθρώπινο” (1878-1879), η “Χαραυγή” (1881), η “Χαρούμενη γνώση” (1882), το “Πέρα από το καλό και το κακό” (1886), η “Γενεαλογία της ηθικής” (1887), το “Λυκόφως των ειδώλων” (1888), ο “Αντίχριστος” (1888), το “Ίδε ο άνθρωπος” (1888) και η ανολοκλήρωτη “Θέληση για δύναμη” (1883-1888). Ανάμεσά τους το κορυφαίο του, το “Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα” (1883-1885). Ο Νίτσε πέθανε το 1900, σε ηλικία πενήντα έξι ετών, αφού πέρασε τα δέκα τελευταία χρόνια της ζωής του έχοντας χαμένα τα λογικά του.
Δραματοποιημένη αφήγηση –επιμέλεια: Ολύνα Ξενοπούλου
Επεξεργασία ήχου: Κατερίνα Λιοντή
